Limiting Beliefs: wat zijn ze en wat beperken ze?

We worden allemaal gevormd door onze overtuigingen.

Sommige geven ons kracht, moed en inspiratie voor de toekomst. Andere houden ons echter klein, saboteren onze groei en vormen blokkades die ons belemmeren om ons volledige potentieel te bereiken. Er zijn beliefs die je opheffen, en er zijn een die je neerhalen. 

Limiting beliefs houden ons vast en blokkeren onze groei.

Overtuigingen zijn vaak nuttig, helpen ons vooruit en geven ons hoop. Bijvoorbeeld: 'Als ik hard werk, bereik ik mijn doelen' of 'Oefening baart kunst' en 'Na regen komt zonneschijn'.  

Er zijn echter ook overtuigingen die diep onder de oppervlakte van ons bewustzijn opereren en ons saboteren. 

Jarenlang geloofde ik in "de universitair opleiding is niet belangrijk". Die gedachte zat op de oppervlakte, maar het bleek dat veel dieper in mijn geest nestelde een andere opvatting... 'Ik ben niet slim genoeg'. En dat was zo diep geworteld dat ik mezelf niet eens toestond om studeren te proberen. Pas toen ik, tijdens een Theta-meditatie, besefte dat het geen waarheid was maar een ingeprente overtuiging, veranderde alles.

Ik herinner me nog mijn eerste examen. Onderweg naar een afspraak opende ik mijn resultaat, zette de auto aan de kant en begon te huilen. Van opluchting. Als drietalige buitenlander aan een Nederlandse universiteit was ik geslaagd met een 8,7. Wat een overwinning. Bangelijk!

Dat was het moment dat ik mijn limiting belief – “ik ben niet slim genoeg” – heb weerlegd. Ik had mezelf het tegendeel bewezen. 

Dat is juist wat beperkende overtuigingen doen: ze houden ons klein en saboteren ons groei. 

Waar komen deze overtuigingen vandaan?

Limiting beliefs worden vaak gevormd door opvoeding, herhaalde ervaringen en emotionele gebeurtenissen, in onze kindertijd. Kinderen nemen overtuigingen over van hun ouders en de omgeving, letterlijk zonder ze in twijfel te trekken. Als een kind constant hoort dat geld verdienen moeilijk is of dat succes enkel voor anderen is weggelegd, kan die gedachte zich vastzetten en onbewust de toekomst bepalen. Misschien laat je later carrièrekansen schieten, saboteer je financiële groei, of blijf je hangen in een veilige, maar ongelukkige realiteit. 

Dat zijn opvattingen en gedachten die vaak onder de oppervlakte van ons bewustzijn opereren, maar wel 80% van onze realiteit vormen. 

De gevangenis van de comfortzone

Ze houden ons vast in onze comfortzone, ook al is die zone niet per se comfortabel. 

Neem de overtuiging dat een gezin pas succesvol is als het bij elkaar blijft en scheiden gelijkstaat aan falen. Dat kan maken dat iemand in een ongezonde of zelfs schadelijke relatie blijft, puur uit angst om als mislukt gezien te worden. De innerlijke overtuiging voor falen, houdt hem tegen om actie te ondernemen en in de comfortzone van 'geslaagd gezin' houdt. 

Of een diepgewortelde overtuiging zoals 'Ik ben het niet waard om liefde te ontvangen' kan zich op subtiele manieren manifesteren in relaties. Deze overtuiging kan onbewust zich op subtiele manieren manifesteren: je trekt ongezonde relaties aan, houdt mensen op afstand, saboteert momenten van oprechte verbinding. En je blijft veilig in je comfortzone, en alleen.

(De comfortzone is de mentale en emotionele ruimte waarin we ons veilig en vertrouwd voelen, zelfs als die situatie ons eigenlijk niet gelukkig maakt. Het is een bekende plek waar onzekerheid en risico's worden vermeden, maar tegelijkertijd houdt ons ook gevangen in patronen die onze groei belemmeren. Is die comfortzone dan echt comfortabel?!) 

Transformatie vraagt inspanning

Limiting beliefs vergen vaak inspanning om te transformeren. 

Door middel van diepgaand zelfonderzoek, reflectie en soms therapeutische technieken kunnen we deze beperkende overtuigingen herkennen en vervangen door bekrachtigende opvattingen. 

Wat tricky is, is dat zoiets bestaat als meta- beliefs. Meta betekent hier gewoon dubbel. Een overtuiging onder een andere overtuiging. Het probleem met meta-beliefs is dat als je enkel de oppervlakkige belief aanpakt, hetgeen dat er onder zit blijft verder gewoon doorwerken. En zo is de transformatie kortstondig of traag. Het is nodig om de overtuigingen op diepste niveaus te veranderen.

Het effect van onbewuste overtuigingen

Dit is vaak iets wat ik in mijn praktijk zie. Bewust denk je iets en je onderbewuste denkt daar helemaal anders over. Zoals een client van mij die vast zat in zijn carrière "Ik kan niet succesvol zijn." - zegt hij. 

Tijdens onze sessie duiken we dieper in de oorsprong van deze overtuiging. Mijn cliënt kreeg als kind steeds te horen dat bescheidenheid belangrijker was dan ambitie.

'Goede mensen zijn bescheiden'. 'Het leven is hard'. Dit werd hem met de paplepel gegeven. Vroeger werd bescheidenheid hoog geprezen door ouders en gemeenschap. Vroeger kreeg hij er goedkeurende blikken voor, vandaag houdt het hem tegen. Wat vroeger belonend was, werkt vandaag bestraffend.

Zo een 30-35 jaar later is dat wat hem blokkeert om carrière te maken in een corporatieve multinational. Maar dat wist hij nog niet. 

Onder zijn oorspronkelijke belemmerende overtuiging, lagen nog twee andere onbewuste beliefs die ondergronds zijn gedrag beïnvloedden.

Hoe heb ik hem geholpen?

In de Theta healing techniek begeleiden we de cliënt door middel van algoritmische vragenstelling naar een moment waarop deze overtuiging werd gevormd. Door middel van meditatie en visualisatie vervangen we de beperkende overtuiging door een bekrachtigende gedachte: "Succes is mijn geboorterecht, en ik verdien het om te groeien en te bloeien." De energie verschuift onmiddellijk en de emotionele last valt weg. Plotseling wordt zichtbaar wat daarvoor onzichtbaar was.

Vandaag is hij een succesvolle manager in een multinational. “Ik kan niet succesvol zijn” is al lang verleden tijd.

Welke overtuiging houdt jou tegen?

Wat geloof jij over jezelf dat misschien helemaal niet waar is? Schrijf het op. Stel jezelf de vraag: is dit écht mijn waarheid? Of is het een verhaal dat ik mezelf vertel?

Het 10 meest voorkomende belemmerende overtuigingen:

1. Niemand begrijpt me

2. Ik ben niet slim genoeg

3. Maar ik heb niet genoeg zelfvertrouwen

4. Ik heb geen tijd

5. Het is allemaal mijn schuld

6. Ik weet niet wat ik wil

7. Ik zal mijn dromen nooit bereiken

8. Ik ben het niet waard

9. Ik ben niet goed genoeg

10. Ik kan niet spreken in het openbaar

Als je jezelf herkent in enkele van deze beperkende overtuigingen, wat kun je er dan aan doen? Vaak bestaan zulke overtuigingen niet alleen uit één enkele gedachte, maar uit meerdere variaties die in je hoofd rondspoken. Wil je echt je manier van denken of je gedrag veranderen, dan zal je ook met die andere, subtiele versies moeten afrekenen. Het goede nieuws?

Beperkende overtuigingen loslaten is makkelijker dan je denkt – zolang je bereid bent om ermee aan de slag te gaan.